چکیده مطلب
آیا در رابطه با درمان ارتودنسی (Orthodontics) شنیده اید؟ این روش به منظور درمان چه نوع ناهنجاری هایی مورد استفاده قرار می گیرد؟
آیا شما نیز کاندیدای مناسبی برای این درمان هستید؟ از مزایا، معایب و عوارض این درمان چه می دانید؟
آیا بیمه هزینه آن را پرداخت می کند؟ آیا بزرگسالان نیز می توانند از ارتودنسی بهره مند شوند؟
در این مقاله با ما همراه باشید، تا اطلاعات بسیار مفیدی در رابطه با درمان ارتودنسی دندان به دست آورید.
ارتودنسی دندان چیست؟
ارتودنسی حرفه ای تخصصی در دندانپزشکی می باشد که برای درمان مشکلات و ناهنجاری های دندانی و فکی به کار گرفته می شود. اصلاح نامرتبی و کجی دندان ها، شلوغ بودن آن ها و به طور کلی ناهماهنگی هایی که بین فک بالا و پایین وجود دارند، همگی با کمک ارتودنسی قابل اصلاح هستند.
چه افرادی می توانند دندان های خود را ارتودنسی کنند؟
درمان حرفه ای ارتودنسی می تواند برای هر فردی کاربرد داشته باشد. کودکان و بزرگسالان همگی می توانند برای داشتن دندان هایی زیبا و همچنین سلامت از روش های این درمان بهره مند گردند. در ادامه کاندیدای مناسب این درمان را برایتان مطرح می کنیم:
- افراد دارای فاصله بین دندانی
- افراد دارای دندان هایی شلوغ و ازدحام دندانی
- افراد دارای دندان هایی به هم ریخته و نامرتب
- افراد دارای فک جلوتر و یا عقب تر از شرایط نرمال
- افراد دارای حالت نامتقارن در زمان بستن دهان
- افراد دارای هرگونه ناهنجاری دندانی و فکی
- افراد دارای جای خالی دندان در دهان
- کودکان دارای جای خالی دندان در دهان خود (به دلیل زود افتادن دندان شیری)
- و در آخر تمام افرادی که قصد دارند تا وضعیت سلامت نرمال و طرح لبخندی زیبا داشته باشند.
تصاویر ارتودنسی دندان در کلینیک دندانپزشکی دکتر جوادیان
مزایای ارتودنسی دندان
آیا تا به حال در رابطه با مزیت ها و فواید این درمان فوق العاده فکر کرده اید؟ در ادامه این موارد را برایتان شرح می دهیم:
-
افزایش اعتماد به نفس
ارتودنسی یک روش طرح لبخند نیز محسوب شده و با کمک آن می توانید لبخندی زیبا و دلنشین برای خود به دست آورید. در نتیجه اعتماد به نفستان در هنگام صحبت کردن و لبخند زدن افزایش پیدا می کند. -
جلوگیری از بروز بیماری های لثه و پوسیدگی های دندانی
اگر شما دندان های مرتب و صاف داشته باشید، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بسیار راحت تر و درست تر انجام می شوند. قاعدتا باقی مانده های غذایی و پلاک های دندانی تا حد زیادی بین دندان های کج و نامرتب گیر می کنند و عوارضی را به همراه خود خواهند داشت. بنابراین ارتودنسی با رفع این مشکل می تواند تا حد بسیار بالایی به حفظ سلامت دهان و دندان بپردازد. -
کمک به بهبود گوارش غذا
زمانی که دندان های نامرتب و کج داشته باشید، نمی توانید غذا را به درستی بجوید. به همین منظور مشکلات گوارشی برایتان ایجاد می شوند. این درمان با هماهنگی بین دندان ها تاثیر به سزایی در نحوه درست جویدن غذا دارد. -
کمک به بهبود گفتار
ناهنجاری های فکی و نامتقارن بودن دندان ها صحبت کردن و گفتار را تحت تاثیر قرار می دهند و ادا کردن برخی از حروف مانند (ز) و یا (س) را دشوار می کنند. زمانی که زاویه درستی از فکین و دندان هایتان وجود داشته باشد، تکلم و گفتار نیز به درستی انجام می شود. -
درمان دندان نهفته
اگر دندانی از حد معقول بزرگتر و فضای فک کوچک باشد، موقعیت و جایگاهی کافی در اختیار تمام دندان ها قرار نخواهد گرفت. در این شرایط یا دندان به طور نهفته در درون بافت های دهان باقی می ماند و یا در جایی اشتباه و نامناسب رشد می کند. ارتودنسی می تواند از بروز چنین مشکل حادی جلوگیری نماید.
هزینه ارتودنسی دندان سال 1400
هزینه این روش درمانی مانند هر روش دیگری تحت تاثیر فاکتور هایی تعیین می گردد که عبارتند از:
-
سن بیمار
یکی از مهمترین موارد تاثیرگذار روی این قیمت، سن بیمار است. شما باید این را بدانید که هر چه ارتودنسی در سنین پایین تری انجام گیرد، نوع دستگاه مورد استفاده و همچنین طول درمان متفاوت از سنین بالاتر است. -
نوع روش
ارتودنسی روش های مختلفی دارد که هر کدام از آن ها با توجه به شرایط ویژه بیمار انتخاب می شوند. این روش ها هزینه متفاوتی نیز دارند. به عنوان مثال قیمت ارتودنسی ثابت از متحرک بیشتر خواهد بود. -
طول درمان
با بیشتر بودن وضعیت ناهنجاری بیمار، درمان مدت زمان بیشتری نیاز داشته و همین موضوع موجب افزایش قیمت ارتودنسی می گردد. -
درمان های جانبی
درمان ارتودنسی زمانی آغاز می گردد که بیمار شرایط سلامتی از لثه داشته و دندان پوسیده ای در دهان نداشته باشد. البته این هزینه ها مربوط به قیمت ارتودنسی نمی باشند، اما قاعدتا پرداخت این هزینه ها قبل از درمان نیز برای بیمار وجود خواهد داشت.
آیا بیمه تعرفه ای برای ارتودنسی دارد؟
ارتودنسی تنها روشی برای اصلاح طرح لبخند نبوده و کاملا درمانی محسوب می شود. بسیاری از افراد در صورت عدم درمان دندان های خود با خطرات و مشکلات بسیار زیادی در آینده رو به رو می شوند. به همین دلیل با وجود اینکه بیمه های پایه در اکثر موارد پرداختی در رابطه با ارتودنسی ندارند، اما اکثر بیمه های تکمیلی تعرفه ای را بابت این درمان به بیمه شدگان خود پرداخت می کنند. برای دریافت اطلاعات بیشتر بهتر است تا با بیمه تکمیلی و مطب دندانپزشکی خود هماهنگی های لازم را داشته باشید.
چگونه از هزینه دقیق ارتودنسی اطلاع پیدا کنم؟
برای اینکار باید ارتودنتیست به طور کامل شرایط دهان و دندانی شما را بررسی کنند. در جلسه مشاوره اولیه می توانید علاوه بر آگاهی از قیمت این درمان اطلاعات بیشتری درباره مراحل درمانی خود نیز به دست آورید. با کلینیک دندانپزشکی دکتر جوادیان تماس گرفته تا وقتی را برای ملاقات با ارتودنتیست ترتیب دهید.
سن مناسب ارتودنسی دندان
به دلیل حرکت دادن راحت استخوان ها در دوران بلوغ، مناسب ترین سن برای ارتودنسی بین 10 تا 12 سالگی است. بهتر است تا در 7 سالگی معاینه اولیه این درمان انجام شود تا متخصص ارتودنسی نیاز به درمان و زمان مناسب انجام آن را مطرح کنند.
آیا بزرگسالان هم می توانند از ارتودنسی استفاده داشته باشند؟
به طور کلی تا هر سنی که افراد دارای لثه ها و استخوان های سلامت هستند، می توانند برای جا به جایی و مرتب کردن دندان های خود از ارتودنسی استفاده داشته باشند. تنها نکته ای که در این جا وجود دارد، این است که با اتمام رشد استخوان فک، بزرگسالان دیگر نمی توانند ناهماهنگی فکی خود را درمان کنند. بنابراین به جراحی فک در کنار ارتودنسی نیاز پیدا می کنند.
طول درمان ارتودنسی
مدت زمان ارتودنسی یکی از مسائل مهمی است که حتما ذهنتان را درگیر کرده است. باید بدانید که این درمان طولانی مدت می باشد و فاکتور های متعددی موجب تغییر آن می شوند. به طور تقریبی بین 6 ماه تا 3 سال این درمان اتمام می یابد.
فاکتور های موثر در طول درمان ارتودنسی
مواردی که روی مدت زمان این درمان اثرگذار هستند، عبارتند از:
-
سن بیمار
ارتودنسی در سنین پایین تر بسیار راحت تر و سریع تر انجام خواهد شد، زیرا رشد استخوان فک کودکان این امکان را می دهد که دستگاه های ارتودنسی قابلیت جا به جایی موقعیت فکین و دندان ها را داشته باشند. اما در سنین بزرگسالی دیگر رشدی از استخوان فک وجود ندارد و به همین دلیل حرکت دندان ها کمی سخت تر پیش می رود. همین امر موجب افزایش طول درمان خواهد شد. همچنین اگر بزرگسالی نیاز به درمان ناهنجاری فک داشته باشد، باید از جراحی ارتوگنایتیک (جراحی فک) در کنار ارتودنسی استفاده شود که دوره درمانی طولانی خواهد داشت. -
میزان و نوع ناهنجاری
درمان ناهنجاری های فکی و دندانی هر کدام دوره درمانی خود را دارند. به طور مثال اگر نیاز به اصلاح موقعیت فکین وجود داشته باشد، زمان بیشتری مورد نیاز است، اما رفع فاصله بین دندانی شاید به مدت 6 ماه به اتمام برسد. -
روش انتخابی ارتودنسی
این درمان روش های متنوعی را مورد استفاده قرار می دهد که هر کدام دستگاه ها و ابزار های خاص خود را دارند. با توجه به نوع مشکلی که دارید، بهترین روش درمانی توسط ارتودنتیست برایتان انتخاب می شود و حدود زمان آن نیز برایتان شرح داده می گردد. -
رعایت توصیه های متخصص ارتودنسی
شما باید در تمام دوره درمانی توصیه ها و نکات بیان شده توسط ارتودنتیست خود را رعایت کنید. این موارد شامل رعایت درست بهداشت دهان و دندان، داشتن رژیم غذایی متناسب، همکاری شما با متخصص ارتودنسی و .. می شود. اگر به دلیل سهل انگاری مشکلی برای دستگاه های ارتودنسی و دندان های خود ایجاد کنید، دوره درمان خود را نیز افزایش داده و شاید متحمل پرداخت هزینه هایی شوید. -
مصرف بعضی داروها
شاید جالب باشد که بدانید مصرف بیش از اندازه برخی از دارو ها مانند ایبوپروفن، استروژن، آسپرین و یا استامینوفن می توانند با تاثیر روی حرکت دندان ها موجب طولانی تر شدن درمان شوند. بر عکس دیگر دارو هایی از جمله دارو های تیروئیدی سرعت حرکت کردن دندان ها را بیشتر می کنند.
چرا ارتودنسی کودکان دوره درمانی کوتاه تری نسبت به بزرگسالان دارد؟
اگر فاکتور های تاثیرگذار روی طول درمان ارتودنسی را مطالعه کرده باشید، دیدید که سن یکی از فاکتور های بسیار مهم در نظر گرفته شده است. کودکان تا قبل از سن بلوغ دارای رشد استخوان فک می باشند که به همین دلیل دستگاه های ارتودنسی به خوبی توانایی حرکت دادن فک و دندان ها را دارند. همچنین سرعت حرکت دندان ها در این سنین نیز بیشتر می باشد.
اما در دوران بزرگسالی، سرعت حرکت دندان ها کمتر و همچنین به دلیل اتمام رشد استخوان فک، جابه جایی و تغییر موقعیت فکین بدون کمک جراحی فک انجام نمی شود. بنابراین می بینیم که به مدت زمان درمانی طولانی تری نیاز خواهد داشت.
آیا می توان طول درمان ارتودنسی را کاهش داد؟
با کمک برخی از موارد می توانید علاوه بر کمک به کاهش دوره درمانی خود، از بیشتر شدن آن جلوگیری کنید:
- برای مراجعه به کلینیک ارتودنسی زمان را از دست ندهید و در سنین پایین تر برای آن اقدام کنید. اگر مشکلات شما زودتر مشخص شوند، درمان راحت تر و با سرعت بالاتری پیش می رود.
- از دستگاه های ارتودنسی خود به درستی نگهداری کنید. آسیب رساندن به آن ها علاوه بر هزینه مجدد دوره درمان را بیشتر می کند.
- جلسات ارتودنسی خود را پشت گوش نیندازید.
- بهداشت دهان و دندانتان را بیشتر از قبل رعایت کنید.
انواع ارتودنسی دندان
به طور کلی روش های این درمان در دو دسته ارتودنسی ثابت و متحرک قرار می گیرند که در ادامه شما را با آن ها آشنا می کنیم:
ارتودنسی ثابت
در این روش، دستگاه ارتودنسی روی دندان هایتان نصب می شود و دیگر شما قادر به برداشتن آن ها تا پایان دوره درمانی خود نیستید. این روش معمولا دوره درمانی طولانی تری داشته و بین 1 تا 3 سال متغیر است. البته نوع و میزان ناهنجاری می تواند این مدت زمان را تحت تاثیر قرار دهد. براکت هایی که در ارتودنسی ثابت روی دندان های شما قرار می گیرند، جنس های متفاوتی دارند. در ادامه شما را با انواع ارتودنسی ثابت آشنا می کنیم:
-
ارتودنسی با براکت فلزی
این روش از قدیمی ترین روش های ارتودنسی است که البته امروزه همچنان جزء رایج ترین ها می باشد. براکت هایی از جنس فولاد ضدزنگ و فلز در این روش استفاده می شوند.
مزایای ارتودنسی با براکت فلزی
- جنس بسیار مقاوم این نوع براکت ها سبب می شود تا در برابر آسیب دیدگی از خود مقاومت بسیار بالایی نشان دهند.
- ماندگاری و طول عمر بالایی دارند.
- این روش حتی می تواند شدیدترین ناهنجاری های دندانی و فکی را درمان کند.
- ارتودنسی با براکت های فلزی هزینه ای مقرون به صرفه تر از دیگر روش های ارتودنسی دارد.
- این براکت ها با مصرف مواد غذایی دچار تغییر رنگ نمی شوند.
معایب ارتودنسی با براکت فلزی
- شاید ظاهر این براکت ها تا حدودی مورد پسند بسیاری از افراد نباشد.
- براکت های فلزی بیش از دیگر براکت ها بافت های درونی دهان را تحریک می کنند.
- وجود این براکت ها بهداشت دهان و دندان را دشوارتر می کند.
-
ارتودنسی با براکت سرامیکی
این روش کاملا مشابه با روش قبلی بوده با این تفاوت که براکت ها به جای فلز، جنسی از سرامیک دارند. به دلیل ظریف تر بودن این نوع براکت ها، ارتودنتیست فشار کمتری از طریق آن ها به دندان ها اعمال می کند. بنابراین می توان گفت که درد کمتری در این روش برایتان ایجاد می شود. اصلاح اپن بایت، اوربایت و کراس بایت با ارتودنسی سرامیکی قابل انجام می باشند.
مزایای ارتودنسی با براکت سرامیکی
- همرنگ بودن این براکت ها سبب زیبایی بیشتر و جلب توجه کمتر آن ها می گردد.
- به دلیل داشتن جنسی نزدیک به مینای دندان با قدرت چسبندگی بالایی که دارند، تقریبا احتمال افتادن این براکت ها از روی دندان ها وجود ندارد.
معایب ارتودنسی با براکت سرامیکی
- مصرف نوشیدنی ها و مواد غذایی رنگی به راحتی می توانند موجب تغییر رنگ آن ها شوند.
- جنس این براکت ها از براکت های فلزی شکننده تر می باشد.
- اندازه آن ها کمی بزرگتر از نوع فلزی بوده که تحمل این امر می تواند در روز های ابتدایی برای شما دشوارتر باشد. البته به مرور به وجود آن ها در دهان خود عادت خواهید کرد.
- مدت زمان درمان آن ها کمی طولانی تر است.
- در انتهای درمان برداشتن براکت های سرامیکی از روی دندان ها تا حدودی سخت تر است. زیرا جنسی نزدیک تر به مینای دندان داشته که به همین منظور قدرت اتصال محکم تری به دندان ها دارند.
-
ارتودنسی لینگوال
در این روش نیز از براکت های فلزی استفاده می شود با این تفاوت که محل نصب براکت های لینگوال در سطح پشتی دندان ها می باشد. به همین منظور ارتودنسی لینگوال یکی از روش های نامرئی ارتودنسی محسوب می شود. افرادی که به دلیل داشتن شرایط و شغلی خاص نمی خواهند تا دستگاه ارتودنسی روی دندان هایشان پیدا باشد، کاندیدای خوبی برای این روش درمانی می باشند. نصب این براکت ها این گونه است که در ابتدا قالبی از دندانهایتان تهیه شده و به لابراتوار فرستاده می شود و در آنجا به طور تخصصی با تکنولوژی خاص براکت های خاص شما ساخته می شوند.
مزایای ارتودنسی لینگوال
- این براکت ها در سطح پشتی دندان ها قرار می گیرند که به همین دلیل نوعی از ارتودنسی نامرئی می باشند.
- این نوع براکت ها دارای قدرت مانور بالایی هستند و برای چرخش دندان ها، بستن فاصله بین دندانی و تغییر ارتفاع دندان ها کارایی بسیار موثری داشته باشند.
- سطح رویی دندان ها در حین درمان با این روش ارتودنسی به وسیله براکت ها زرد نخواهند شد.
معایب ارتودنسی لینگوال
- نصب این براکت ها دشوارتر بوده و نیاز به تخصص و مهارت بالایی دارد.
- به دلیل استفاده از تکتولوژی پیشرفته برای ساخت براکت های لینگوال و همچنین نصب دشوارتر، تا حدودی گران قیمت تر می باشند.
- رعایت بهداشت دهان و دندان در این روش بسیار سخت تر خواهد بود.
- به دلیل رعایت بهداشت دهان و دندان سخت، احتمال بروز پوسیدگی های دندانی و بیماری های لثه افزایش پیدا می کند.
- این براکت ها به دلیل اینکه در فضای داخلی بافت دهان قرار می گیرند، حساسیت بیشتری ایجاد می کنند.
-
ارتودنسی دیمون
دیمون یکی از پیشرفته ترین روش های ارتودنسی است که با داشتن مکانیسم خودکار باز و بسته شونده براکت ها، مزیت های بسیار فوق العاده ای را ارائه می دهد.
مزایای ارتودنسی دیمون
- در این روش تعداد مراجعات به کلینیک دندانپزشکی کمتر خواهد بود.
- با وجود اینکه در ابتدا هزینه ای بالاتر دارد، اما به مرور می بینید که از تمامی روش های ارتودنسی مقرون به صرفه تر می باشد.
- اصطکاک کمتری برای دندان ها ایجاد می کند که به همین دلیل احتمال فرسودگی و سایش دندانی از بین خواهد رفت.
- تجربه نشان داده که درد کمتری برای بیماران به وسیله براکت های دیمون ایجاد می شوند.
- ارتودنسی دیمون طول درمان کوتاه تری از دیگر روش های ارتودنسی دارد.
- سلامت دهان و دندان در این روش بهتر حفظ می شود.
- نتایج نهایی این درمان بسیار فوق العاده خواهد بود.
معایب ارتودنسی دیمون
- در روز های ابتدایی نصب این براکت ها درد بیشتری ایجاد می شود، اما به مرور این درد نسبت به دیگر روش ها بسیار کمتر خواهد بود.
- هزینه بالایی دارد. اما با این وجود مقرون به صرفه در نظر گرفته می شود.
-
ارتودنسی ثابت فانکشنال
این نوع ارتودنسی بیشتر از اینکه کاربردی برای مرتب کردن دندان ها داشته باشد، با کارایی درمان و اصلاح موقعیت فکین مورد استفاده قرار می گیرد. ارتودنسی ثابت فانکشنال با اعمال فشار به گسترده شدن فک و ایجاد فضایی کافی برای قرار گیری دندان ها می پردازد.
ارتودنسی متحرک
دسته بندی دوم که ارتودنسی متحرک می باشد، به این صورت است که شما توانایی برداشتن دستگاه ارتودنسی از دهان خود را دارید و این دستگاه ها به طور ثابت روی دندان هایتان نمی چسبند. نکته ی بسیار مهمی که در نتیجه گیری این روش درمانی وجود دارد، همکاری شما با متخصص ارتودنسی است. زیرا اگر در زمان های بیان شده از دستگاه استفاده نکنید، دوره درمانی را افزایش داده و نتیجه ی مطلوبی را به دست نخواهید آورد. در ادامه شما را با انواع ارتودنسی متحرک آشنا می کنیم:
-
ارتودنسی اینویزیلاین
در این روش ابتدا قالبی از دندان هایتان گرفته شده و به لابراتوار ارسال می شود که در آن جا با استفاده از تکنولوژی پیشرفته، پلاک های شفاف ساخته می شوند. البته باید بدانید که این پلاک ها هر دو و یا سه هفته یک بار تعویض می شوند.
مزایای ارتودنسی اینویزیلاین
- دیده نشدن پلاک های شفاف و نامرئی بودن آن ها از مهمترین مزیت این روش ارتودنسی محسوب می گردد.
- با توجه به جنسی که دارند، هیچ گونه مشکلی برای بافت نرم داخل دهان به وجود نمی آورند.
- به دلیل اینکه می توانید این پلاک ها را از دهان خود بردارید، بهداشت دهان و دندان به طور کامل انجام می شود.
- محدودیت غذایی در این روش وجود ندارد.
معایب ارتودنسی اینویزیلاین
- این روش نمی تواند برای درمان ناهنجاری های شدید مناسب باشد.
- هزینه گران قیمتی دارد.
- این پلاک ها نسبت به گرما حساسیت دارند.
- در صورت درست تمیز نشدن این پلاک ها به راحتی تغییر رنگ می دهند.
- نیاز به مراجعه هر دو و یا سه هفته یک بار برای تعویض پلاک ها وجود دارد.
-
ارتودنسی متحرک فانکشنال
بیشتر کودکان کاندیدای استفاده از ارتودنسی فانکشنال می باشند. این روش کارایی بسیار موثر و خوبی روی اصلاح موقعیت فکین دارد و فضای کافی را در اختیار رشد دندان ها قرار می دهد.
مزایای ارتودنسی فانکشنال
- این نوع روش ارتودنسی کارایی بسیار موثری برای درمان ناهنجاری های فکی دارد.
- به کاهش اختلالات مفصل گیجگاهی کمک می کند.
- با استفاده از این روش به ندرت نیاز به کشیدن دندان پیش می آید.
- می تواند در سنین بسیار پایین نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
مراحل ارتودنسی دندان
در قدم اول یک متخصص ارتودنسی خوب پیدا کنید و درمان خود را به دست ایشان بسپارید. در ادامه مراحل این روش درمانی را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
مرحله اول: ویزیت و مشاوره
در این مرحله متخصص ارتودنسی وضعیت دندان ها و فکین شما را به طور فیزیکی و با کمک عکس های رادیوگرافی و اسکن های مربوطه مورد بررسی قرار می دهد. در صورتی که دچار بیماری های لثه و یا پوسیدگی های دندانی باشید، قبل از هر چیزی باید برای رفع آن ها اقدام کنید. زیرا در غیر این صورت روند درمان شما با اختلال مواجه می شود.
مرحله دوم: کشیدن دندان
این مرحله برای همه افراد انجام نشده و جزئی از برنامه دائمی ارتودنسی نمی باشد. گاهی اوقات که فضای دندانی بسیار شلوغ بوده و به هم ریختگی شدیدی دارد، لازم است تا با کشیدن یک و یا چند دندان فضای کافی و درستی برای دیگر دندان ها ایجاد شود. البته متخصص ارتودنسی خوب تا حد امکان از این کار دوری کرده و اگر مجبور به آن شود، به کشیدن دندان عفونی و یا پوسیده شده می پردازد.
مرحله سوم: نصب دستگاه ارتودنسی
در این مرحله باید دستگاه ارتودنسی برایتان نصب شود. اگر روش انتخابی ارتودنسی متحرک بوده باشد، از دندان های شما قالبی تهیه می شود و به لابراتوار فرستاده می گردد تا پلاک تخصصی ساخته شود. در جلسه بعدی به کلینیک ارتودنسی مراجعه می کنید تا نحوه استفاده درست و تمامی نکات ضروری را از متخصص ارتودنسی خود بیاموزید.
اگر انتخاب ارتودنسی ثابت بوده باشد، در این مرحله به چسباندن و نصب براکت های ارتودنسی روی دندان هایتان پرداخته می شود.
مرحله چهارم: تنظیم براکت ها و چکاپ دندان ها
در این مرحله که طولانی ترین مرحله این درمان می باشد، به تنظیم براکت ها و بررسی وضعیت دندان ها پرداخته می شود. هر چند هفته یک بار ارتودنتیست اعمال فشار متفاوتی به دندان ها داشته و درمان را به سمت جلو پیش می برد.
مرحله پنجم: قالب گیری از دندان ها
برای مرحله بعدی لازم است تا قبل از برداشتن براکت های ارتودنسی از دندان هایتان قالبی تهیه شود.
مرحله ششم: برداشتن دستگاه های ارتودنسی
در این مرحله ارتودنتیست براکت ها را از روی دندان هایتان برمی دارد.
مرحله هفتم: استفاده از ریتینر ارتودنسی
این مرحله که یکی از مراحل بسیار مهم محسوب می شود، بعد از تمام شدن دوره درمانی ارتودنسی است. زمانی که دستگاه ها از روی دندان هایتان برداشته می شوند، دندان ها تا حدودی تمایل به بازگشت به جایگاه قبلی خود را دارند و به همین منظور برای اینکه شرایط به دست آمده ثابت شود و موقعیت دندان ها به طور دائم در جایگاه دست خود تثبیت گردند، لازم است تا ریتینر را استفاده کنید. ریتینر در دو نوع ثابت و متحرک وجود دارد. نوع ثابت آن یک سیم فلزی بسیار نازک است که معمولا برای فک پایین کاربرد داشته و در پشت دندان های فک پایین قرار می گیرد. مدت زمان استفاده از آن معمولا 1 سال است. نوع بعدی ریتینر متحرک است که شباهت ظاهری به پلاک های شفاف ارتودنسی دارد که شما باید مطابق با دستورالعمل ارتودنتیست خود از آن استفاده داشته باشید.
انواع ناهنجاری های قابل درمان با ارتودنسی
ارتودنسی می تواند هر گونه مشکلات فکی و دندانی را درمان و اصلاح و سلامت و زیبایی را برای دندان ها به ارمغان بیاورد. در ادامه ناهنجاری های قابل درمان با این روش را برایتان شرح می دهیم:
-
اوربایت
در این ناهنجاری دندان های فک بالا تا حد زیادی روی دندان های فک پایین قرار گرفته اند. -
آندربایت
در این نوع ناهنجاری دندان های فک بالا بیش از اندازه عقب تر از دندان های فک پایین قرار گرفته اند. -
کراس بایت
در کراس بایت، دندان ها به طور نرمال روی هم قرار نمی گیرند و به هم فشار وارد می کنند. -
اپن بایت
در اپن بایت، بین دندان های فک بالا و فک پایین در زمان بسته شدن فضایی باز باقی می ماند. -
اورجت
در ناهنجاری اورجت، دندان های بالایی به سمت بیرون از دهان رشد کرده اند. -
دیپ بایت
این نوع ناهنجاری حالتی شدیدتر از ناهنجاری اوربایت محسوب می شود. -
فاصله بین دندانی
به دلایل متعددی ممکن است تا بین دندان ها فاصله ایجاد شود که ارتودنسی می تواند این فاصله را درمان کند. -
ازدحام دندانی
وجود دندان های زیاد باعث می شود تا فضا و جایگاه درستی برای آن ها در دهان وجود نداشته باشد. -
انحراف دندانی
خط وسط دندان که میدلاین نامیده می شود، باید در فک بالا و پایین متقارن باشد. در غیر این صورت این ناهنجاری را می توان به کمک ارتودنسی رفع کرد. -
جلو بودن و یا عقب بودن فک
در این وضعیت فک بالا و یا فک پایین در حالت و شکلی نرمال نمی باشند. -
غیبت دندانی
در این نوع ناهنجاری، یک و یا چند دندان به دلایل مختلف در جای خود رشد نکرده اند.
تفاوت دندانپزشک عمومی با متخصص ارتودنسی
میزان تخصص و حرفه ای که دندانپزشک عمومی و متخصص ارتودنسی دارند، با هم متفاوت است. یک متخصص ارتودنسی بعد از دریافت مدرک دندانپزشکی عمومی دوره 4 ساله دیگری را طی می کند تا در آن تنها در رابطه با ناهنجاری های دندانی و فکی آموزش ببیند. البته باید بدانید که خود ارتودنتیست ها دارای درجات مختلفی می باشند و با ادامه تحصیل و شرکت در دوره های آموزشی بیشتر می توانند به فلوشیپ و جراحی فک دست پیدا کنند.
بنابراین دندانپزشک عمومی علم و تخصص این را ندارد که این درمان را به درستی انجام دهد.
معایب ارتودنسی دندان
در ادامه شما را با معایب این روش درمانی آشنا می کنیم:
-
دوره درمانی طولانی مدت
یکی از معایب این درمان طولانی بودن مدت آن است که گاها برخی از افراد به همین دلیل برای اقدام به ارتودنسی سهل انگاری می کنند. بدانید که نتیجه به دست آمده از ارتودنسی ارزش گذراندن این مدت زمان را خواهد داشت. -
درد و ناراحتی
بروز ناراحتی و درد در این درمان وجود دارد و نمی توانیم آن را انکار کنیم. در زمان هایی که ارتودنتیست به تنظیم بریس های ارتودنسی می پردازد، شما تا چند روز احساس فشار در دهان خود را تجربه خواهید کرد و به همین دلیل نمی توانید به راحتی غذا بجوید. همچنین ممکن است تا زخم در دهانتان این درد را ایجاد کند. دارو های مسکن، مصرف غذا های نرم و آبکی در روز های ابتدایی تنظیم براکت ها و استفاده از موم ارتودنسی به خوبی برای تحمل این درد به شما کمک می کنند. -
هزینه بالا
شاید گران قیمت بودن ارتودنسی یکی دیگر ار دلایلی باشد که افراد را از انجام این درمان منع می کند. اما باید بدانید که هرچه دیرتر روند درمان خود را شروع کنید، در نهایت مجبور به پرداخت هزینه های بیشتری خواهید بود. نگران هزینه این درمان نباشید و با یک متخصص ارتودنسی خوب مشورت کنید. -
برگشت درمان ارتودنسی
شاید بروز این اتفاق به دلیل عدم استفاده درست از ریتینر بعد از اتمام درمان باشد. پس از برداشتن دستگاه های ارتودنسی، دندان ها تمایل دارند تا به موقعیت قبلی خود برگردند. اما استفاده از ریتینر کمک می کند تا در سر جای خود تثبیت گردند. -
واکنش های آلرژیک
احتمال بروز واکنش های آلرژیک در برخی از افراد نسبت به براکت ها و یا کش های ارتودنسی وجود دارد. اگر به مواد خاصی آلرژی دارید، حتما قبل از درمان متخصص ارتودنسی خود را مطلع کنید.
عوارض ارتودنسی دندان
این روش درمانی هم مانند هر روش دیگری می تواند عوارضی به همراه داشته باشد، اما تفاوتی که وجود دارد این است که معایب و عوارض ارتودنسی هیچ کدام نمی توانند دلیلی بر عدم انجام این درمان باشند. به تعویق افتادن این درمان عوارضی دو چندان ایجاد خواهد کرد، پس به هیچ عنوان عوارض زیر را دلیلی برای سهل انگاری خود در مراجعه به کلینیک ارتودنسی قرار ندهید:
-
ایجاد زخم و خراش
برخی از دستگاه های ارتودنسی مانند براکت های فلزی می توانند موجب تحریک بافت های درونی دهان و ایجاد زخم شوند. به هر حال این موضوع کاملا طبیعی بوده، زیرا شما جسمی را در دهان خود دارید که هنوز به وجود آن عات نکرده اید. این اتفاق ممکن است تا بار ها و بار ها در حین درمان برایتان ایجاد شود. -
پوسیده شدن دندان ها و بیماری های لثه
با وجود اینکه ارتودنسی دلیلی برای پوسیدگی دندان ها و بیماری های لثه نیست، اما وجود براکت ها روی دندان ها در این موضوع بی تاثیر نمی باشد. مواد غذایی و پلاک های دندانی به راحتی می توانند در بین این براکت ها گیر کنند و فعالیت های خود را در جهت آسیب به دندان ها انجام دهند. اما اگر بهداشت دهان و دندانتان را در حین ارتودنسی بیش از قبل انجام دهید، با چنین مشکلاتی رو به رو نخواهید بود. -
کوتاه شدن طول ریشه
این عارضه بسیار نادر و در حدود 3 تا 5 درصد رخ می دهد که آن هم در بیمارانی که سابقه ضرب دیدگی دارند، بیشتر رخ می دهد. در حین درمان ممکن است تا برخی از قطعات ریز استخوان شکسته شوند. انجام درمان توسط متخصص ارتودنسی باتجربه این اتفاق را ایجاد نخواهد کرد.
آیا ارتودنسی در سنین بالا عوارض دارد؟
همانطور که در عناوین قبلی شرح دادیم، تا هر زمانی که بافت لثه و استخوان سلامتی دارید، می توانید از روش ارتودنسی دندان استفاده داشته باشید. به همین دلیل نمی توان عوارض خاصی را برای بزرگسالان در نظر گرفت و تمامی موارد گفته شده محدودیت سنی ندارند. با این وجود موارد زیر را در نظر بگیرید:
- طول درمان بزرگسالان بیشتر بوده و همچنین در انتهای درمان لازم است تا مدت زمان بیشتری از ریتینر استفاده داشته باشند.
- احتمال آسیب دیدگی ریشه دندان در سنین بالا بیشتر خواهد بود.
- در بزرگسالان ممکن است تحلیل ریشه دندان رخ دهد.
آیا می توان از بروز معایب و عوارض ارتودنسی جلوگیری کرد؟
تمامی نکات زیر می توانند در این امر به شما کمک کنند:
- درمان را به دست متخصص ارتودنسی باتجربه بسپارید.
- به منظور کاهش احتمال پوسیدگی دندان و بیماری های لثه، یشتر از قبل مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. اگر ارتودنسی ثابت دارید به هیچ عنوان اجازه باقی ماندن مواد غذایی در بین براکت ها را ندهید. همچنین مصرف مواد غذایی چسبنده و شیرین را محدود کنید.
- برای جلوگیری از زخم در دهان خود می توانید از موم ارتودنسی استفاده داشته باشید.
- برای اینکه طول دوره درمانی خود را کاهش دهید، تمامی توصیه های ارتودنتیست خود را به درستی رعایت کنید.
- نگران هزینه درمان نباشید، شرایط پرداخت متنوعی برایتان در نظر گرفته می شوند. بدین منظور با کلینیک دندانپزشکی دکتر جوادیان تماس گرفته تا از این بابت نیز آسوده خاطر شوید.
- برای جلوگیری از بازگشت درمان ارتودنسی، به خوبی از ریتینر استفاده کنید.
آیا درد ارتودنسی دندان غیر قابل تحمل است؟
این سوال برای همه ی افرادی که قصد انجام این درمان را دارند، پیش می آید. باید بدانید که هیچ کدام از روش های ارتودنسی برای شما درد سخت و غیر قابل تحملی را ایجاد نمی کنند. درست است که در برخی از مراحل درمان شما دچار ناراحتی و تا حدودی درد می شوید، اما به خوبی می توانید آن را کنترل نمایید.
آیا ممکن است تا در ارتودنسی دندانی لق شود؟
نصب براکت ها شاید احساس لق شدن دندان ها را برای شما ایجاد کند. این احساس جای نگرانی نداشته و به مرور رفع می شود. باید بدانید که ارتودنسی دندان نمی تواند دلیلی برای لق شدن دندان محسوب گردد و این احساس تنها به دلیل فشار وارد شده به دندان ها و حرکت آن ها می باشد. البته لازم به ذکر است که مواردی از جمله بیماری های لثه، شلوغی بیش از حد دندان ها و .. می توانند دلیلی برای لق شدن دندان شما در حین ارتودنسی باشند.
عوارض عدم درمان ارتودنسی دندان
در صورتی که برای اقدام به این درمان سهل انگاری شود، مشکلات و عوارض زیر به مرور بیشتر خواهند شد:
- پوسیده شدن دندان ها
- بروز بیماری های لثه
- بروز مشکلات گوارشی به دلیل عدم درست جویدن غذا
- درد فک
- سر درد
- بروز مشکلات TMJ (اختلالات مفصل گیجگاهی)
- نازیبایی لبخند
مراقبت های حین ارتودنسی دندان
به طور کلی باید نکات مهمی را در این درمان رعایت کنید که در ادامه تمامی آن ها را برایتان شرح می دهیم:
- زمانی که تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرید، باید بیش از قبل به بهداشت دهان و دندان خود توجه داشته باشید. حتما دو بار در روز مسواک زده و روزانه از نخ دندان استفاده داشته باشید. به منظور پاکسازی دهان خود با مشورت ارتودنتیست، دهانشویه مناسب استفاده کنید.
- اگر پلاک متحرک دارید، هر زمانی که آن را از دهان خود در می آورید، باید به خوبی آن را تمیز کنید. مراقب باشید که نباید با آب داغ پلاکتان را بشویید.
- پلاک متحرک خود را در زمان های تعیین شده استفاده کنید، زیرا در غیر این صورت نمی توانید منتظر نتیجه درخشان ارتودنسی باشید.
- مراقب باشید تا به دستگاه های ارتودنسی خود آسیبی وارد نکنید و پلاک متحرکتان را گم نکنید.
- در صورت داشتن براکت های ثابت، لازم است تا محدودیت غذایی را رعایت کنید. در این زمان نباید غذا های سفت و چسبناک را مصرف کنید.
- اگر ورزش های خاصی انجام می دهید، بهتر است تا از محافظ دهان استفاده کنید.
- از انجام برخی عادت ها مانند مداد جویدن و یا خوردن یخ دوری کنید.
- جلسات معاینه و ویزیت خود را به طور منظم پیگیری کنید.
سوالات متداول
-
آیا بعد از درمان ارتودنسی، دندان ها زرد می شوند؟
باید بگوییم که بیشتر افراد بعد از برداشتن دستگاه های ارتودنسی، کمی با تغییر رنگ دندان های خود رو به رو می شوند. دلیل آن عدم رعایت بهداشت دهان و دندان مناسب در حین درمان می باشد. مواد غذایی و پلاک های دندانی به راحتی در بین براکت ها گیر می کنند و جرم های دندانی به مرور لایه ای ضخیم و زرد رنگ را روی دندان ها ایجاد می کنند. برای اینکه با این مشکل رو به رو نشوید، باید در طول روز به دفعات از مسواک و نخ دندان استفاده داشته باشید. همچنین محدودیت غذایی را رعایت کنید. اگر تمامی توصیه های ارتودنتیست خود را به درستی انجام داده باشید، در انتهای درمان با یک جرم گیری حد تعادل دندان خود را به دست می آورید. همچنین می توانید با کمک بلیچینگ، دندان هایتان را جذاب تر کنید. -
در صورت افتادن براکت از روی دندان چه اقدامی انجام دهم؟
در این شرایط آرامش خود را حفظ کرده و بررسی کنید که سیم ارتودنسی نیز از جای خود درآمده است یا خیر. در صورتی که سیم سر جای خود باشد، شما می توانید به طور موقت براکت را با موم ارتودنسی روی دندان خود بچسبانید و به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید. -
ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟
همانطور که در عنوان روش های ارتودنسی مطالعه کردید، هر کدام از روش های ثابت و متحرک دارای معایب و مزایای خاص خود هستند و هر کدام با توجه به شرایط خاص هر بیمار انتخاب می شوند. برای اینکه بدانید کدام یک برایتان بهتر است، باید با متخصص ارتودنسی مشورت داشته باشید. -
آیا ارتودنسی با لیزر ممکن است؟
امروزه استفاده از لیزر نه تنها در دندانپزشکی، بلکه در تمامی موارد پزشکی کارایی های موثری از خود نشان داده است. ارتودنسی نیز از این تکنولوژی بی بهره نمانده و می تواند با استفاده از لیزر مزیت های خوبی در روند درمانی داشته باشد. در این روش هر مرحله ای از درمان که قابل انجام با لیزر باشد، توسط متخصص ارتودنسی صورت می گیرد. کاربرد های استفاده از لیزر در این درمان عبارتند از:- درمان زخم های دهانی
- برداشت بافت اضافی لثه
- کاهش دادن تورم والتهابات لثه
- کمک به سریع تر حرکت کردن دندان ها
- برداشت فرنوم
