چکیده مطلب
آیا شما نیز ایمپلنت را به عنوان روشی برای جایگزینی دندان از دست رفته خود انتخاب کرده اید و می خواهید بدانید این روش چگونه انجام می شود و یا دانستن مراحل آن برایتان جالب است؟
ایمپلنت دندان چگونه انجام می شود؟ این روش چه مراحلی دارد؟ مدت زمان مراحل آن چقدر است؟ چگونه می توان مدت زمان مراحل ایمپلنت دندان را کاهش داد؟
در این مطلب از دکتر لاله جوادیان قصد داریم تا شما را با مراحل انجام ایمپلنت دندان آشنا کنیم و تمام اطلاعات لازم و مفید را در اختیارتان قرار دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
آیا ایمپلنت دارای مراحلی طولانی می باشد؟
ایمپلنت دندان به طور کلی در مقایسه با سایر روش های درمانی دندانپزشکی، درمانی طولانی مدت به شمار می آید. ولی در مقابل بیمار می تواند تا سال های زیادی از آن به جای دندان طبیعی استفاده کند، به طوری که گفته می شود ایمپلنت دندان یا کاشت دندان دائمی است. مدت زمان مراحل انجام این روش به مواردی از قبیل مهارت ارتودنتیست و همچنین سلامت عمومی بیمار و مراقبت هایی که انجام می دهد، بستگی دارد.
اولین قدم برای کاشت ایمپلنت دندان
اولین قدم برای ایمپلنت دندان، پیدا کردن ایمپلنتولوژیست یا همان دندانپزشکی است که تخصص ایمپلنت داشته باشد. افرادی که قصد کاشت دندان دارند، باید حتما ابتدا تحقیقات کافی را در این مورد انجام دهند و یک کلینیک دندانپزشکی معتبر پیدا کنند. این امر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و عدم توجه به آن می تواند عوارض نامطلوبی مانند شکست ایمپلنت، هدر رفتن هزینه های پرداخت شده توسط بیمار و نیاز به پرداخت هزینه های اضافی و همچنین به خطر افتادن سلامت دهان و دندان بیمار را به همراه داشته باشد.
برای دریافت اطلاعات و راهنمایی های بیشتر در این زمینه و اطلاع از قیمت ایمپلنت دندان، می توانید با کلینیک دندانپزشکی دکتر جوادیان تماس بگیرید.
مراحل ایمپلنت دندان
این درمان طی مراحل زیر انجام می شود:
-
مشاوره و معاینه
تشخیص مناسب بودن جایگزین کردن دندان از دست رفته بیمار با استفاده از ایمپلنت بر عهده ایمپلنتولوژیست می باشد. در ویزیت اول ایمپلنتولوژیست دهان و دندان بیمار را معاینه و بررسی می کند تا مناسب بودن استفاده از این روش برای بیمار را تشخیص دهد. -
تهیه تصاویر رادیوگرافی
پس از تایید سلامت دهان و دندان بیمار، تهیه دو نوع تصویر رادیوگرافی پانورامیک ویو (panoramic view) که به آن O.P.G نیز گفته می شود و همچنین C.B.C.T تجویز می شود. هدف از تهیه این تصاویر بررسی وضعیت استخوان فک، میزان تحلیل رفتگی آن، نیاز به انجام جراحی لیفت سینوس و همچنین مشاهده موقعیت قرارگیری ریشه های دندان های مجاور می باشد. علاوه بر این ایمپلنتولوژیست طول و قطر ایمپلنت دندان مورد نیاز را با توجه به برند ایمپلنت تعیین می کند. -
انجام آزمایش سنجش تراکم استخوان
برای ایجاد پیوند لازم بین فیکسچر و استخوان فک، نیاز است که استخوان از تراکم کافی برخوردار باشد. به همین منظور برای بررسی این شرط، ایمپلنتولوژیست انجام آزمایش سنجش تراکم استخوان را تجویز می نماید تا با استفاده از اطلاعات ارائه شده، به کافی بودن و یا کافی نبودن میزان تراکم استخوان بیمار پی ببرد و در صورت نیاز با استفاده از عمل پیوند استخوان، کمبود تراکم آن ناحیه را جبران کند. -
کشیدن دندان آسیب دیده یا خارج کردن ریشه باقی مانده
گاهی ممکن است دندان بیمار به قدری آسیب دیده باشد که نیاز به کشیدن پیدا کند و یا فرد بر اثر شکستگی دندان خود را از دست بدهد و ریشه آن در لثه باقی بماند. در هر دو صورت برای کشیدن دندان و یا خارج کردن ریشه باقی مانده بهتر است از روش آتروماتیک استفاده شود. در روش سنتی کشیدن دندان، دندانپزشک با استفاده از انبر دندانپزشکی یا فورسپس، دندان را می گیرد و با حرکت دادن آن به سمت چپ و راست آن را از جای خود خارج می کند. هنگام انجام این کار بیمار صداهایی مانند شکستن یا ترک خوردن می شنود و احساس فشاری به دهان خود خواهد داشت.
در مقابل در روش آتروماتیک کشیدن دندان، تنها نیروی عمودی به آن وارد می شود که در آن بیمار درد، تورم و کبودی کمتری را تجربه می کند و استخوان فک نیز آسیب نمی بیند. پس از کشیدن دندان، جای خالی آن با استفاده از یک پروب اندودنتیکی یا پریودنتال مورد بررسی قرار می گیرد تا در صورت وجود هرگونه آسیب احتمالی استخوان بتوان آن را شناسایی کرد. اگر حفره درون استخوان فک سالم مانده باشد، ایمپلنتولوژیست کاشت ایمپلنت را انجام می دهد و در صورتی که استخوان و یا لثه آسیب دیده باشد، تا زمانی که بهبودی کامل آنها حاصل شود، فرایند نصب ایمپلنت شروع نمی شود. -
انجام پیوند استخوان
با بررسی آزمایش ها و تصویر برداری های انجام شده، در صورتی که ایمپلنتولوژیست تشخیص دهد که بیمار تراکم کافی استخوان فک ندارد، از روش پیوند استخوان برای ایجاد تراکم کافی استفاده می شود. برای انجام این کار ممکن است از جای دیگری از بدن فرد بافت استخوانی برداشته شود و یا بافت استخوان مصنوعی به استخوان فک پیوند داده شود. فرایند به وجود آمدن پیوند لازم بین استخوان ها بسته به شرایط بیمار ممکن است چند ماه طول بکشد تا شرایط لازم برای قرار دادن پایه یا فیکسچر ایمپلنت فراهم شود. -
لیفت سینوس
جراحی لیفت سینوس زمانی انجام می شود که قرار است ایمپلنت در فک بالا کاشته شود. در این جراحی که نوعی عمل پیوند استخوان است، مواد پیوندی استخوان به سینوس اضافه می شود و پس از گذشت تقریبا 3 ماه پیوند لازم ایجاد می گردد. لیفت سینوس تحت بیهوشی یا بی حسی موضعی انجام می شود. دندانپزشک بافت لثه را در حدی که به استخوان فک دسترسی پیدا کند، برش داده و سپس با ایجاد برش دایرهای در استخوان فک، پرده غشایی کف سینوس را بالا می کشد و حفره ایجاد شده را با استفاده از مواد استخوانی پر می کند و برش ها را مجددا با بخیه می بندد. -
قرار دادن فیکسچر یا پایه ایمپلنت
در این مرحله برش کوچکی در لثه در حدی که استخوان فک قابل مشاهده باشد، ایجاد می شود. سپس با ایجاد کردن یک سوراخ کوچک در استخوان فک، فیکسچر یا پایه ایمپلنت درون آن قرار داده شده و پس از اطمینان از درست بودن محل قرار گیری فیکسچر، بافت لثه بخیه زده می شود. پس از گذشت مدت زمانی پایه ایمپلنت به استخوان فک جوش می خورد و فرد برای مرحله بعدی ایمپلنت آماده می شود. -
ریکاوری
با قرار دادن فیکسچر در استخوان فک، فرایند استخوان سازی انجام می شود که در نتیجه آن بافت استخوان با پایه تیتانیومی ایمپلنت جوش می خورد و شرایطی را به وجود می آورد که می توان گفت پایه جزئی از استخوان فک می شود. نمی توان مدت زمان مشخصی را برای این فرایند تعیین کرد، زیرا مدت زمانی که طول می کشد استخوان با فیکسچر جوش بخورد از فردی به فرد دیگر متفاوت است. به طور کلی می توان گفت زمان جوش خوردن بین 6 تا 12 هفته عادی است. ایمپلنتولوژیست از بیمار می خواهد تا در طول این مدت چند بار به کلینیک مراجعه نماید تا وضعیت ایمپلنت و میزان پیشرفت جوش خوردن آن مورد بررسی قرار بگیرد. -
اتصال هیلینگ کپ (healing cap)
هیلینگ کپ قطعهای فلزی می باشد که ایمپلنتولوژیست با هدف دور نگه داشتن بافت لثه از پایه ایمپلنت و کمک به بهبود لثه در شرایط مناسب آن را بر روی سر ایمپلنت نصب می کند. این قطعه به مدت 10 الی 14 روز در محل خود باقی می ماند و پس از آن برای انجام مراحل بعدی برداشته می شود. -
نصب اباتمنت
پس از آن که فرایند استخوان سازی تکمیل و پیوند بین استخوان و فیکسچر ایجاد شد، نوبت به نصب اباتمنت می رسد. اباتمنت که رابط بین پایه و تاج ایمپلنت می باشد، سوکت توپ مانندی است که عملکرد آن همانند کمک فنر و بالشتک میباشد. این قطعه بر روی پایه ایمپلنت نصب می شود و بر روی خط لثه قرار می گیرد. نصب اباتمنت نیاز به انجام یک جراحی جزئی با تزریق بی حسی موضعی دارد. بهبودی زخم لثه ها در حدود دو هفته زمان می برد. -
قالب گرفتن از دندان ها
این مرحله پس از برداشتن هیلینگ کپ صورت می گیرد. برای قالب گیری، ایمپرشن کوپینگ بر روی ایمپلنت قرار داده می شود و از مواد قالب گیری سیلیکونی استفاده می شود و قالب تهیه شده به لابراتوار ارسال شده و بر اساس آن پروتز دندانی مناسب برای بیمار ساخته می شود. -
اتصال تاج موقت
قبل از اتصال تاج دندان نهایی ممکن است ایمپلنتولوژیست یک تاج موقتی را نصب کند تا ظرفیت بار ایمپلنت دندان را ارزیابی کند. انجام این کار می تواند در بالغ شدن لثه ها در اطراف ایمپلنت و همچنین طبیعی تر به نظر رسیدن دندان نقش داشته باشد. -
اتصال تاج دائمی
بعد از گذشت 3 تا 9 ماه که لثه به طور کامل بهبود پیدا کرد و همچنین استخوان به استحکام کافی رسید، تاج دائمی ایمپلنت نصب می شود. این تاج انواع مختلفی دارد که شامل ثابت، متحرک و یا ترکیبی می باشند.
نوع ثابت این تاج ها بر روی پایه سیمان و یا پیچ می شود و صورت دائمی به آن متصل می ماند و بیمار نمی تواند آن را از محل خود خارج کند. نوع متحرک آن مشابه با دندان های مصنوعی می باشد که لثه پلاستیکی آن را احاطه کرده است. این نوع تاج را می توان به راحتی در محل خود قرار داد و در مواردی که نیاز به تمیز کردن روزانه و یا تعمیر دارد، می توان آن را برداشت، اقدامات لازم را انجام داد و مجددا به محل خود بازگرداند. به طور معمول بر روی هر فیکسچر یک تاج قرار می گیرد، اما در برخی موارد می توان از بریج دندانی استفاده کرد و از دو پایه برای اتصال چند تاج دندان استفاده کرد.
مراحل و روش های قالبگیری ایمپلنت
یکی از بخش های مهم در فرایند ایمپلنت دندان مرحله قالب گیری می باشد که نیاز به دقت و تخصص کافی دارد. قالب گیری با هدف مشخص کردن و انتقال موقعیت ایمپلنت از دهان به لابراتوار انجام می شود تا بر اساس آن ساخت پروتز یا همان تاج ایمپلنت صورت گیرد. در ادامه روش های مختلف قالب گیری را که با در نظر گرفتن شرایط دندانی بیمار و تشخیص دندانپزشک، انجام می شوند را بیان می کنیم:
-
تری باز (Open Tray)
قالب گیری به این روش از دقت بالایی برخوردار است و ایده آل ترین روش برای انتخاب اباتمنت های زاویه دار می باشد و مورد استفاده اکثر ایمپلنتولوژیست ها قرار می گیرد. در تری باز به دلیل استفاده از از ایمپرشن کوپینگ های باز (Pick Up) میزان جابجا شدن اجزا هنگام برداشتن قالب بسیار کم خواهد بود. در این روش ایمپرشن کوپینگ بر روی فیکسچر بسته شده، سپس ماده قالب گیری در اطراف آن تزریق می شود. در روش تری باز، از تری معمولی استفاده می شود.
جایگاه ایمپرشن ها با ایجاد سوراخ هایی بر روی تری به گونه ای که نوک ایمپرشن ها از آنها بیرون زده شود، مشخص می شود. پس از پایان قالب گیری، دندانپزشک پیچ ایمپرشن ها را باز می کند و آنها را همراه با قالب از روی ایمپلنت بر میدارد.
سپس در لابراتوار، آنالوگی را بر روی ایمپرشن باقی مانده در قالب می بندند و با ساختن مدل بافت نرم در اطراف آن، عمل گچ ریزی انجام می شود و انتخاب اباتمنت مناسب صورت می گیرد. پروتز نهایی اباتمنت بعد از ساختن نشانگر موقعیت و انجام موم گذاری، آماده شده و درون دهان بیمار مورد امتحان و بررسی قرار می گیرد. -
تری بسته (Close Tray)
قالب گیری در سطح فیکسچر و به صورت تری بسته زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که امکان انتخاب اباتمنت وجود نداشته باشد. در این روش محل اباتمنت و فیکسچر با قرار دادن ایمپرشن کوپینگ بر روی فیکسچر بازسازی شده و سپس در لابراتوار سایز و قطر اباتمنت تعیین می شود. در تری بسته به جای هیلینگ کپ، ایمپرشن کوپینگ بسته شده، سپس تزریق مواد قالب گیری در اطراف آن انجام می شود. پس از آن با قرار دادن تری بر روی ایمپرشن کوپینگ، نمای داخلی تری و همچنین محل قرار گیری ایمپرشن ها نشان داده می شود و با پایان یافتن این مراحل، تری به لابراتوار فرستاده می شود.
سپس همانند تری باز، آنالوگ را درون قالب قرار می دهند و بازسازی مدل بافت نرم انجام شده و گچ ریخته می شود. پس از انجام این مراحل اقدام به باز کردن ایمپرشن کوپینگ کرده و بر اساس قطر، زاویه و ارتفاع به دست آمده، اباتمنت مورد نظر انتخاب می شود.
شناسایی موقعیت دقیق اباتمنت با ساختن نشانگر موقعیت انجام شده و موم گذاری و ساختن فریم فلزی پس از انتخاب کردن اباتمنت صورت می گیرد و درنهایت ساختن تاج دندان نیز بر روی فریم فلزی انجام می شود.
مورد دیگر استفاده از Close Tray
قالبگیری ایمپلنت در سطح اباتمنت را می توان در مواردی که تعداد ایمپلنت یک و یا دو عدد بوده و در موقعیت موازی نسبت به یکدیگر قرار گرفته باشند، انجام داد و همان جا اقدام به انتخاب اباتمنت برای بیمار نمود.
اولین مرحله در انجام این روش باز کردن هیلینگ کپ از روی فیکسچر است. پس از آن اباتمنت انتخاب شده به جای هیلینگ کپ قرار داده شده و پوشش پلاستیکی اباتمنت روی آن گذاشته می شود، سپس تزریق مواد قالب گیری در اطراف آن انجام می شود. تری بر روی این مواد قرار داده می شود و در نهایت تری به همراه کلاهک پلاستیکی اباتمنت برداشته می شوند.
تری تهیه شده برای لابراتوار فرستاده می شود تا بر اساس آن تاج ایمپلنت ساخته شود. در لابراتوار آنالوگی درون پوشش پلاستیکی قرار داده شده و پس از شکل دادن مدل بافت نرم اطراف آن، عمل گچ ریزی انجام می شود.
مدت زمان مراحل ایمپلنت دندان
مدت زمان مراحل ایمپلنت دندان تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می گیرد و متغیر می باشد. نیاز پیدا کردن به انجام مراحل اضافه ای از قبیل درمان بیماری های لثه و یا نیاز به انجام پیوند استخوان از مواردی هستند که می توانند طول این درمان را افزایش دهند. در حالت عادی فرایند این درمان 3 تا 6 ماه طول می کشد و در صورتی که به عمل پیوند استخوان فک نیاز باشد، 2 تا 3 ماه به طول این درمان اضافه می کند.
چگونه می توان مدت زمان مراحل ایمپلنت دندان را کاهش داد؟
با رعایت برخی نکات می توان مدت زمان ایمپلنت دندان را کاهش داد. دقت کنید که برای ایمپلنت دندان باید حتما به متخصص ایمپلنت مراجعه کنید. مراجعه به دندانپزشک عمومی برای انجام این کار می تواند عوارض نامطلوبی را به همراه داشته باشد که نه تنها سلامت دهان و دندان را به خطر می اندازد، بلکه درمان عوارض آن نیازمند صرف هزینه های زیادی می باشد.
مورد دیگری که در تسریع فرایند این درمان تاثیر دارد، رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد. در مواردی که بیمار در طول دوره درمان دقت کافی را در رعایت بهداشت دهان و دندان نداشته باشد، ممکن است با عوارضی از جمله عفونت لثه مواجه شود که این امر تاثیر نامطلوبی بر روند درمان می گذارد و باعث طولانی تر شدن آن می شود.
سوالات متداول
-
قرار دادن پایه ایمپلنت در استخوان فک چقدر طول می کشد؟
قرار دادن فیکسچر یا همان پایه ایمپلنت در حدود دو ساعت طول می کشد. -
جوش خوردن فیکسچر با استخوان فک چقدر طول می کشد؟
جوش خوردن و ایجاد پیوند مناسب بین فیکسچر و استخوان فک در حدود 3 تا 6 ماه زمان میبرد. -
آیا انجام مراحل ایمپلنت دندان با درد همراه است؟
ایمپلنتولوژیست پیش از شروع مراحل ایمپلنت، داروی بی حسی موضعی تزریق می کند تا بیمار حین انجام این فرایند هیچگونه درد و ناراحتی احساس نکند. با از بین رفتن اثر داروی بی حسی بیمار مقداری درد و ناراحتی را تجربه خواهد کرد که در این حالت استفاده از کمپرس سرد و همچنین مصرف داروهای مسکن تجویز می شود.