عوارض کاشت ایمپلنت دندان: روشهای پیشگیری + معایب ایمپلنت

چکیده مطلب

آیا ایمپلنت دندان عوارض دارد؟ عوارض آن چیست؟ آیا همه افرادی که ایمپلنت می‎کنند دچار عوارض می‎شوند؟ آیا عوارض این روش خطرناک هستند؟
شاید شما نیز در دسته افرادی باشید که ایمپلنت را به عنوان روشی برای جایگزین کردن دندان از دست رفته خود انتخاب کرده‌اید و درباره عوارض آن مطالبی به گوشتان خورده است که سبب نگرانیتان درباره استفاده از این روش شده است.
در این مقاله قصد داریم درباره این موضوع اطلاعات کامل و مفیدی را ارائه دهیم تا به پاسخ سوالات خود در این رابطه برسید. پس تا پایان این مطلب با دکتر لاله جوادیان همراه باشید.

آیا ایمپلنت دندان عوارض دارد؟

ایمپلنت نیز همانند سایر جراحی‎ها و همچنین خدمات دندانپزشکی دیگر، علاوه بر مزایایی که به همراه دارد می‎تواند عوارضی را برای بیمار داشته باشد. نوع و شدت عوارض به وجود آمده و همچنین زمان پیش آمدن آنها متفاوت است و بستگی به شرایط مختلفی از قبیل میزان مهارت ایمپلنتولوژیست در انجام این درمان، سلامت عمومی بیمار و همچنین مراقبت‏‎هایی که باید توسط او انجام شوند، دارد. در عناوین بعدی به طور دقیق تر با این موارد آشنا خواهید شد.

معایب ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان با وجود مزایای بسیار زیادی که دارد، همانند سایر درمان‎ها معایبی نیز دارد که در ادامه به معرفی و توضیح آن‎ها پرداخته‌ایم:

1. بالا بودن هزینه

   قیمت ایمپلنت یکی از دلایلی است که شاید باعث شود برخی افراد از انجام آن صرف نظر کنند و یا به استفاده از راه‌های دیگر جایگزینی دندان از جمله دندان مصنوعی روی آورند. اما با توجه به مزایای بسیار زیاد و بی شماری که این روش نسبت به سایر روش‌ها دارد و همچنین شباهت بسیار زیاد آن به دندان‎های طبیعی از نظر ظاهری و عملکردی می‌توان گفت که با این هزینه به نوعی دندان جدیدی را به دست می‎آورید که علاوه بر زیبایی لبخند، سلامت دهان، لثه، استخوان فک و دندان‌های مجاور را به ارمغان می‌آورد.

2. نیاز به انجام جراحی‌های متعدد

   فرایند انجام این روش به طور معمول نیاز به دو مرحله جراحی دارد که در مرحله اول پایه ایمپلنت درون استخوان فک قرار داده می‌شود و در جراحی کوچک بعدی اباتمنت بر روی پایه یا همان فیکسچر نصب می‌گردد. علاوه بر این ممکن است فرد به دلیل نداشتن تراکم کافی استخوان نیاز به پیوند استخوان فک پیدا کند. همچنین در برخی بیمارانی که کاشت ایمپلنت در فک بالا انجام می‌شود، ممکن است نیاز به انجام جراحی لیفت سینوس باشد. در این موارد بر تعداد جراحی‌های مورد نیاز اضافه می‌شود.

3. طولانی بودن مدت زمان بهبودی

   مدت زمان مورد نیاز برای بهبودی و پایان یافتن دوره این درمان در حدود 3 تا 6 ماه می‌باشد. این مدت زمان در حالی است که فرد نیاز به پیوند استخوان نداشته باشد. انجام عمل پیوند استخوان فک در حدود 2 الی 3 ماه به طول دوره درمان اضافه می‌کند.

عوارض ایمپلنت دندان

عمل ایمپلنت دندان گرچه عمل جراحی کوچکی می‌باشد، اما همانند سایر جراحی‌ها می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض ممکن است برای همه افراد رخ دهند و برخی دیگر از این عوارض ممکن است تنها برای تعدادی از افراد اتفاق بیفتند. در ادامه با عوارضی که ممکن است برای همه و یا بعضی افراد رخ دهند، آشنا می‎شویم:

عوارضی که ممکن است همه تجربه کنند:

برخی از عوارض مواردی می‌باشند که به طور طبیعی همه بیماران به صورت کوتاه مدت تجربه می‌کنند که عبارتند از:

1. درد

   گرچه بیمار حین انجام جراحی کاشت ایمپلنت دندان به دلیل استفاده از داروی بی حسی دردی را احساس نمی‌کند، اما پس از آن و با از بین رفتن اثر این دارو، بیمار مقداری درد و ناراحتی را تجربه خواهد کرد که معمولا ایمپلنتولوژیست مصرف دارو‌های مسکن را تجویز می‌نماید تا به تسکین درد کمک کند. علاوه بر این قرار دادن کمپرس سرد بر روی صورت دقیقا بر محل کاشت ایمپلنت نیز می‌تواند در بهبود درد تاثیر گذار باشد.

2. خونریزی

   عمل کاشت دندان به این دلیل که نیاز به ایجاد برش‎هایی بر روی لثه دارد، با خونریزی همراه می‌باشد و مشاهده خونریزی‌های خفیف تا چند روز پس از جراحی در صورتی که کم باشند، طبیعی است. اما اگر خونریزی زیاد باشد، باید موضوع را با ایمپلنتولوژیست خود در میان بگذارید.

3. تورم لثه و صورت

   متورم شدن لثه و قسمتی از صورت پس از انجام این جراحی یکی دیگر از عوارض کاشت ایمپلنت می‌باشد که طبیعی است. این تورم با گذشت چند روز کاهش پیدا می‌کند. برای کمک به کاهش التهاب و تورم قرار دادن کمپرس یخ بر روی صورت پیشنهاد می‌شود. (دقت کنید نباید کمپرس را مستقیما بر روی صورت قرار دهید و بهتر است آن را درون حوله و یا پارچه تمیز بپیچانید.)

4. مشاهده کبودی اطراف محل جراحی شده

   در ناحیه اطراف لثه جراحی شده ممکن است مقداری کبودی مشاهده شود. این کبودی‌ها با گذشت چند روز کم کم کاهش یافته و از بین می‎رود.

5. بروز حساسیت

   در برخی بیماران ممکن است حساسیت به مواد بی حس کننده موضعی مشاهده شود. علاوه بر این گرچه پایه ایمپلنت از جنس تیتانیوم که سازگاری بالایی با بدن انسان دارد، ساخته می‌شود، اما ممکن است که بدن بیمار به پایه واکنش آلرژیک نشان دهد و با علائمی از جمله خارش، درد و تورم همراه خواهد بود. در صورت بروز علائم مربوط به این عوارض باید حتما با دندانپزشک خود تماس بگیرید و راهنمایی‎های لازم را دریافت نمایید.

6. عفونت

   پیش از انجام کاشت ایمپلنت و پس از آن توصیه‌ها و مراقبت‌هایی مانند سیگار نکشیدن و رعایت کردن بهداشت دهان و دندان به بیمار می‎شود که در صورتی که فرد در توجه به آن‌ها سهل انگاری نماید، ممکن است پس از جراحی دچار عفونت لثه شود. همچنین در برخی موارد برخورد جسم خارجی با لثه که این جسم می‌تواند ابزار جراحی دندانپزشکی باشد، ممکن است باعث اجاد عفونت شود.

7. آسیب دیدن اعصاب و عروق خونی

   در حین انجام جراحی و قرار دادن فیکسچر در فک، احتمال آسیب دیدن اعصاب و عروق خونی آن ناحیه وجود دارد که با علائمی مانند درد و یا بی حسی در لثه، دندان‎ها، لب و گونه‌ها همراه می‌باشد.

عوارضی که ممکن است تنها برخی از افراد تجربه کنند:

در شرایطی احتمال بروز مشکلات زیر وجود خواهد داشت:

1. لق شدن دندان مجاور ایمپلنت

   در مواردی که ایمپلنتولوژیست کار خود را به درستی انجام ندهد و پایه ایمپلنت به درستی در محل خود قرار نگیرد، ممکن است به ریشه دندان‎های مجاور خود فشار وارد کند و موجب لق شدن آن شود.

2. لق شدن ایمپلنت

   لق شدن ایمپلنت می‌تواند در هر قسمت از آن در پایه و یا تاج رخ دهد. لق شدگی پایه یا فیکسچر ممکن است بر اثر عدم نصب صحیح ایمپلنت و کج بودن پایه آن و یا عفونت و تحلیل رفتن لثه ایجاد شود. لق شدن تاج ایمپلنت نیز ممکن است به دلیل استفاده از چسب نامرغوب و یا وارد شدن فشار‎های نامناسب و زیاد به آن رخ دهد.

3. مشکلات سینوسی

   در مواقعی که کاشت ایمپلنت در فک بالا صورت می‌گیرد، به دلایل متعددی احتمال بروز مشکلات سینوسی وجود خواهد داشت.

4. شکستگی پروتز

   گرچه پروتز یا تاج ایمپلنت از مواد سرامیکی با استحکام بالا ساخته می‌شوند، اما در صورتی که به درستی از آن‌ مراقبت نشود و فشار‌های زیادی به طور مثال بر اثر گاز زدن مواد غذایی سخت به آن‌ وارد گردد می‌تواند دچار ترک خوردگی و یا شکستگی شود.

شکست درمان ایمپلنت

شکست ایمپلنت عارضه‎ای است که می‌تواند هم مدت زمان کوتاهی پس از کاشت آن رخ دهد و هم پس از گذشت مدت زمان طولانی اتفاق بیفتد. از موارد موثر در بروز این عارضه می‌توان به آبسه لثه بعد از کاشت ایمپلنت، پس زدن پایه ایمپلنت، جابجایی های میکرو در پایه ایمپلنت دندان، شکستن تاج ایمپلنت، کافی نبودن تراکم استخوان فک، واکنش های آلرژیک بدن، عفونت کردن پایه ایمپلنت، رعایت نکردن دستورات دندانپزشک، عفونت کردن پیچ ایمپلنت اشاره کرد.

اقدامات لازم در صورت بروز عوارض ایمپلنت

درمان عوارض ایمپلنت دندان و برطرف کردن آنها به نوع و شدتشان بستگی دارد. به طور مثال در صورتی که بدن پایه ایمپلنت را پس بزند، ممکن است تنها راه رفع این عارضه خارج کردن پایه ایمپلنت و استفاده از روش‎های دیگر برای جایگزین کردن دندان از دست رفته باشد. در حالی که ممکن است برای درمان عوارض دیگری مانند درد، التهاب و تورم مصرف دارو‌های ضد درد و ضد التهاب تجویز گردد. مهمترین و اولین اقدام برای تشخیص علت عارضه مراجعه به کلینیک دندانپزشکی برای انجام معاینات و بررسی‌‎های لازم است تا اقدامات درمانی متناسب با آن تجویز شوند.

چطور بفهمم دچار عفونت بعد از ایمپلنت شده‌ام؟

همانند سایر جراحی‌ها عفونت می‌تواند یکی از عوارض جراحی ایمپلنت باشد. این عارضه در صورتی که به موقع درمان نشود، ممکن است به سایر بخش‎های دهان و در موارد شدیدتر به سایر قسمت‎های بدن گسترش پیدا کند و وضعیت خطرناکی را برای بیمار به وجود آورد. به همین دلیل است که باید با علائم عفونت ایمپلنت آشنا باشید و در صورت مشاهده هریک از آنها دندانپزشک خود را مطلع سازید. که در ادامه به معرفی علائم این عارضه خواهیم پرداخت:

1. خونریزی

   ادامه پیدا کردن خونریزی پس از گذشت 24 ساعت از کاشت ایمپلنت، می‌تواند یکی از نشانه‌های عفونت ایمپلنت باشد.

2. تب

   پس از جراحی ایمپلنت داشتن احساس تب طبیعی است، اما در صورتی که این تب بیش از یک روز ادامه پیدا کند، می‎تواند از علائم عفونت ایمپلنت باشد.

3. درد

   داشتن احساس درد پس از ایمپلنت طبیعی می‎باشد، اما در صورتی که میزان این درد زیاد باشد و با گذشت چند روز کم نشود و یا به دارو‎هایی که ایمپلنتولوژیست تجیز کرده است، جواب ندهد می‎تواند نشان دهنده عفونت ایمپلنت باشد.

4. التهاب و تورم

   داشتن تورم و التهاب پس از جراحی همانند احساس درد پس از آن طبیعی است. اما در صورتی که مقدار این تورم و التهاب زیاد باشد و به مرور کاهش پیدا نکند و همچنین به داروها پاسخ ندهد، ممکن است نشان دهنده عفونت ایمپلنت باشد.

5. قرمزی اطراف ایمپلنت

   مشاهده قرمزی، ترشحات اطراف ایمپلنت و همچنین احساس طعم و بوی ناخوشایند در دهان از دیگر نشانه‌های عفونت ایمپلنت می‎باشد.

چگونه از عوارض ایمپلنت جلوگیری کنیم؟

با رعایت موارد زیر می‎توان از عوارض این درمان پیشگیری کرد:

1. انتخاب متخصص ایمپلنت

   برای پیشگیری از عوارض ایمپلنت پیشنهاد می‌شود که حتما به متخصص ایمپلنت مراجعه نمایید. در انتخاب ایمپلنتولوژیست دقت کافی را داشته باشید. ایمپلنتولوژیست با تشخیص مناسب بودن این درمان برای جایگزین کردن دندان از دست رفته بیمار و همچنین تشخیص نیاز به انجام درمان‌هایی مانند لیفت سینوس و پیوند استخوان و انجام مراحل درمان در فواصل زمانی مناسب می ‌تواند تا حدود زیادی از بروز عوارض بعدی پیشگیری نماید.

2. رعایت کردن توصیه‌های متخصص ایمپلنت

   رعایت نکات مراقبتی از قبیل رعایت بهداشت دهان و دندان، سیگار نکشیدن و همچنین مصرف به موقع دارو‌هایی که ایمپلنتولوژیست تجویز کرده است، پس از انجام این درمان توسط بیمار می‎تواند به پیشگیری از بروز عوارض کمک کند.

3. داشتن یک رژیم غذایی درست

   داشتن رژیم غذایی مناسب پس از ایمپلنت کردن دندان‎ها، می‌تواند از بروز عوارض پس از آن پیشگیری کند. مصرف مواد غذایی شیرین و یا اسیدی در پوسیدگی دندان‌ها نقش دارد. با پوسیده شدن دندان‌ها احتمال عفونت لثه و آسیب دیدن ایمپلنت نیز وجود خواهد داشت.

4. عدم استعمال دخانیات

   مصرف سیگار و سایر دخانیات تاثیر بسیار نامطلوبی بر روی دهان و دندان دارد. همچنین دخانیات هرگونه جسم خارجی که برای درمان دندان‎ها از جمله ایمپلنت‎ها مورد استفاده قرار می‎گیرد را تحت تاثیر قرار داده و موجب خراب شدن آن می‌شود. مصرف دخانیات بر گردش خون و اکسیژن رسانی به بافت‎ها تاثیر نامطلوبی می‎گذارد و می‌تواند سرعت روند بهبودی را کاهش دهد و حتی موجب بروز عفونت ایمپلنت شود.

5. انجام چکاپ های دندانپزشکی

   انجام چکاپ‎های دندانپزشکی همانگونه که برای سلامتی دندان‎های طبیعی لازم و ضروری هستند، برای حفظ سلامتی ایمپلنت‎ها و بررسی وجود هرگونه تغییر در آنها نیز لازم هستند. با انجام این چکاپ‌ها در صورت وجود هرگونه مشکل در ایمپلنت، با تشخیص به موقع می‎توان اقدامات درمانی لازم را به موقع انجام داد و از عوارض بیشتر و بدتر پیشگیری کرد.

سوالات متداول

1. عوارض فوری و یا کوتاه مدت پس از کاشت ایمپلنت کدام‎اند؟

   اولین عوارض پس از کاشت ایمپلنت که بروز آن‌ها طبیعی می‌باشد شامل درد، تورم، خونریزی، مقداری کبودی در اطراف لثه جراحی شده و همچنین آسیب دیدن اعصاب و عروق خونی می‌باشد.

2. عوارضی که ممکن است پس از گذشت مدت زمان طولانی پس از کاشت ایمپلنت رخ دهند، کدام‌اند؟

   از عوارضی که ممکن است در طولانی مدت رخ دهند، می‌توان به شکست درمان ایمپلنت، عفونت ایمپلنت، لق شدن آن، شکستگی پروتز و مشکلات سینوسی را نام برد.

3. آیا ایمپلنت باعث ابتلا به سرطان می‎شود؟

   خیر. همانطور که پیش‎‌تر نیز اشاره کردیم پایه ایمپلنت از جنس تیتانیوم که سازگاری بالایی با بدن دارد، ساخته می‎شود که آسیبی به بافت‎های بدن وارد نمی‎کند. تاج آن نیز از جنس سرامیک است که ضرری برای بدن ندارد. این روش نه تنها سرطان زا نیست، بلکه در صورتی که به درستی انجام شود و به درستی از آن مراقبت شود، سلامت دهان و دندان و همچنین استخوان فک را تضمین می‎کند.

4. آیا احتمال بروز عفونت در درمان ایمپلنت، در بلند مدت وجود دارد؟

   ایمپلنتولوژیست پس از کاشت ایمپلنت نکات مراقبتی از قبیل رعایت بهداشت دهان و دندان، سیگار نکشیدن و وارد نکردن فشار‌های اضافی به ایمپلنت را به بیمار آموزش می‎دهد که در صورت عدم توجه به آن‌ها امکان عفونت در بلند مدت وجود خواهد داشت. علاوه بر این مبتلا شدن به بیماری‌هایی مانند بیماری‌های مربوط به سیستم ایمنی نیز می‌تواند در ایجاد این عارضه نقش داشته باشد.

5. آیا بعد از کاشت ایمپلنت، دهان بوی بد خواهد داد؟

   ایمپلنت به خودی خود موجب ایجاد بوی بد در دهان نمی‎شود. اما مواردی مانند گیر گردن غذا بین ایمپلنت‌ها، تجمع باکتری‌ها و ایجاد پلاک بر روی ایمپلنت و دندان‎ها و همچنین عفونت ایمپلنت می‏توانند موجب ایجاد بوی بد در دهان شوند.